Viktor Majdandžić: 90 jaar

 


    .

Solo-expositie Viktor Majdandžić in Museum Nagele

 

Jubileumjaar Kunstenaar Viktor Majdandžić

Beeldend kunstenaar Viktor Majdandžić wordt dit jaar 90 jaar. Daarom vinden er verschillende tentoonstellingen plaats. Van 5 september tot 28 november 2021 heeft hij een solo-expositie in Museum Nagele (openingstijden donderdag- tot en met zondagmiddag 13.00 – 17.00 uur).

Leven

Viktor Majdandžić werd in 1931 geboren in Ivanjska, Bosnië. Na zijn studie Buitenlandse Handel en Economie koos hij definitief voor het kunstenaarschap. Hij studeerde aan de Rijksacademie voor beeldende kunsten in Belgrado, waar hij in 1959  bij zijn afstuderen met zijn werk de eerste prijs behaalde. Mede door Majdandžić’s toedoen groeide zijn woonplaats Banja Luka uit tot een erkend centrum voor hedendaagse kunst, met een landelijk bekende Biënnale en een museum voor moderne kunst.

                In 1969 emigreerde Viktor naar Nederland, waar hij als creatief therapeut ging werken. Op deze manier kon hij schilderen zoals hij wilde; compromisloos en zonder zich iets aan te trekken van de heersende kunstwereld. Gedurende een groot deel van zijn kunstenaarscarrière deelde hij zijn atelier met psychiatrische patiënten, en stimuleerde hen om als vrije en autonome personen hun weg in het leven te vinden. Dit was een unieke vorm van creatieve therapie. Na zijn pensionering is Viktor blijven schilderen, geïnspireerd door de reizen die hij maakte naar alle delen van de wereld.

                Sinds 1958 heeft hij zijn werk meer dan 200 keer geëxposeerd, in o.a. Belgrado, Sarajevo, Wenen, Génève, Florence, Rome, Parijs, Brussel, Berlijn, Hamburg, Kopenhagen, Helsinki, London, Montreal, New York, Las Vegas, Miami, Amsterdam en Ermelo.

                Viktor heeft belangrijke prijzen voor zijn werk gekregen, zoals de eerste prijs voor schilderkunst op de jubileumtentoonstelling in Belgrado in 1958, en de eerste prijs voor abstract art op de London Art Biennale in 2019.


 


 Orde en toeval

ln zijn schilderijen streeft Viktor naar een harmonieus samenspel van orde en toeval. De orde ontstaat vanuit een groep geometrische vormen, reeksen en variaties, gebaseerd op eenvoudige principes, zoals de Gulden Snede of de reeks van Fibonacci. De manier waarop deze regelmaat ontstaat is analoog aan de onderliggende principes van veel natuurverschi­jnselen. Zo verlopen het delen van cellen en het ontstaan van structuren en complexiteit volgens een aantal vaste regels. Hierdoor vertonen de patronen op Majdandžić’s schilderijen vaak interessante overeenkomsten met struc­turen in de biologie.

                Tegelijkertijd worden natuurlijke processen gekenmerkt door een zekere mate van variatie en onregelmatigheid. ln de vroege werken werd de factor toeval betrokken door het met behulp van random getallen variëren van een patroon. ln de recentere werken wordt het toeval toegepast door het laten lopen van verf over de vlakken, door vallende druppels op het schilderij, maar ook door de manier waarop onderliggende verflagen door de verflagen erboven heenkomen.

                Viktor beschrijft zijn recentere schilderijen als een soort geologie op één vierkante meter, waarin natuurlijke processen zoals kristallisatie, erosie en sedimentatie op elkaar inwerken. Hierbij staan de geometrische vormen met hun wetmatigheden voor kristallisatie en het vloeien en spatten van de verf voor erosie en sedimentatie.

 

 



 Expressionistisch inzicht

Christopher Rosewood, The International Confederation of Art Critics, 2016

Tijdens het uitbreken van de oorlog in Bosnië legt Viktor zijn kenmerkende passie voor perfecte geometrie en pure balans van natuurlijke regels terzijde, om in plaats daarvan met zijn werken een zeer intiem en verstikkend medeleven op te roepen voor een mensheid verscheurd door leed. Het is nu niet de tijd voor een bovenaardse ordening, en de menselijke rede is vervangen door een krankzinnige verwoesting. Het is de plicht van de kunstenaar om uit alle macht te proberen uit te drukken wat niet in woorden te vatten is.

                De gruwelijke wreedheden van oorlog zijn door deze Bosnische kunstenaar uitgedrukt in een verfijnde analyse die reikt van het verlies van vrijheid tot aan de aantasting van de menselijke waardigheid. Het onderwerp van zijn werk is het lijden en de angst, uitgedrukt middels emotioneel beladen portretten en profielen van gezichten verminkt in een expressionistische vervorming die doet denken aan Egon Schiele; in feite leidt de representatie van zijn eigen diepe antwoord op zulke tragische omstandigheden Viktor naar een krachtige onverwachte en verbitterde interpretatie van de werkelijkheid.

                Een conflict is altijd een doorslaggevend moment in de wereldgeschiedenis en dientengevolge in de geschiedenis van de kunst. Niemand slaagde er beter in dan Barnett Newman om in één zin het effect van oorlog op de kunstenaar samen te vatten: “Na de monstruositeit van oorlog, wat doen we dan? Wat is er dan te schilderen? We moeten helemaal opnieuw beginnen.” En dit is precies wat Viktor Majdandžić heeft gedaan. 

 

Waar te zien

Het werk van Majdandžić is te zien op zijn website www.majdandzic.nl, in zijn atelier in Ermelo, (na telefonische afspraak 0640769837 of een e-mail naar info@majdandzic.nl ) en tijdens de exposities in zijn jubileumjaar 2021:

de London Art Biennale, Artexpo New York, de solo-expositie in Museum Nagele, Kunstkelder Putten, en daarnaast deelname aan de Kunstweek in Goedereede en het gemeentehuis Wijhe.


 



Geen opmerkingen: